Wzór użytkowy oraz wzór przemysłowy to przedmioty własności przemysłowej, które można zarejestrować w Urzędzie Patentowym. W artykule tym przyjrzymy się definicji tych pojęć, ich zastosowaniom oraz znaczeniu w kontekście ochrony intelektualnej przedsiębiorstw.
Polski wzór przemysłowy nr Ru.073087
Zastrzeżenie ochronne: Klamra do mocowania listew przyściennych zawierająca płytkę przyścienną, stopę, zaczepy do współpracy z listwą znamienna tym, że posiada trzy zaczepy (5, 5’, 6), przy czym boczne zaczepy (5, 5’) są nachylone w kierunku ściany pod kątem 7° ± 2°, zaś środkowy zaczep (6) jest odchylony od pionu o od 0,5° do 2,5° w kierunku przeciwnym niż powierzchnia ściany.
Rysunek:
Przeczytaj pełen opis ochronny wzoru użytkowego nr Ru.073087
Urząd Patentowy przyznaje prawo ochronne na wzór użytkowy, który jest nowy i użyteczny w dniu składania wniosku do urzędu.
Wzór jest uznawany za nowy, jeśli przed datą zgłoszenia nie był wcześniej publicznie dostępny, ani w formie pisemnej, ani ustnej, ani poprzez jego wykorzystanie, wystawienie czy opublikowanie w inny sposób.
Natomiast wzór uznaje się za użyteczny, jeśli umożliwia osiągnięcie konkretnego celu praktycznego przy produkcji lub użytkowaniu wyrobów.
Prawo ochronne dotyczące wzoru użytkowego odnosi się do rozwiązania technicznego, które jest opisane w zastrzeżeniach ochronnych. Rysunki dołączone do zgłoszenia mają na celu ułatwienie zrozumienia treści tych zastrzeżeń, a nie chronią wizualnych aspektów przedmiotu.
Czas ochrony wzoru użytkowego wynosi maksymalnie 10 lat od momentu zgłoszenia. Z tego powodu prawo ochronne na wzór użytkowy nazywane bywa „małym patentem”, ponieważ oferuje zbliżoną ochronę techniczną jak patent, ale trwa krócej – maksymalny czas trwania patentu wynosi bowiem 20 lat.
Wzorem przemysłowym jest postać (czyli zewnętrzny wygląd) wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, fakturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. Natomiast wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych.
Wzór przemysłowy, który jest zarejestrowany w EUIPO i objęty ochroną na terenie całej Unii Europejskiej, nazywany jest Zarejestrowanym Wzorem Wspólnotowym, natomiast w języku angielskim funkcjonuje jako Registered Community Design. Z tego powodu wzór przemysłowy często określany jest mianem designu.
W przeciwieństwie do wzoru użytkowego, zarejestrowany wzór przemysłowy nie chroni rozwiązań technicznych. Aby zgłosić wzór przemysłowy w Polsce lub w EUIPO, nie wymaga się dostarczania opisu; wystarczą jedynie rysunki, wizualizacje lub zdjęcia wzoru. Ochrona obejmuje jedynie to, co zostało pokazane na tych rysunkach lub zdjęciach.
002610840-0001 | RCD-003458918-0006 | Rp.25324 | Rp.28120 |
Aby zarejestrować wzór przemysłowy, musi on być nowy i mieć indywidualny charakter w dniu zgłoszenia do Urzędu Patentowego.
„Nowość” oznacza, że wzór nie został wcześniej upubliczniony – przez samego zgłaszającego nie wcześniej niż 12 miesięcy przed zgłoszeniem, ani przez nikogo innego przed dniem zgłoszenia. Jeśli ktoś inny udostępnił identyczny wzór przed zgłoszeniem, to nie będzie on już uznawany za nowy.
Wzór posiada indywidualny charakter, jeśli sprawia na poinformowanym odbiorcy odmienne wrażenie od innych wcześniej udostępnionych wzorów. Przy ocenie tej cechy bierze się pod uwagę swobodę twórczą projektanta.
W przypadku wzoru przemysłowego, urząd patentowy nie bada samodzielnie kryterium nowości i indywidualności – rejestracja jest automatyczna po spełnieniu wymogów formalnych i opłaceniu zgłoszenia. Po zarejestrowaniu wzoru, każda osoba trzecia może zgłosić odpłatny wniosek o unieważnienie jego rejestracji. Jeśli wzór faktycznie nie spełnia wymogów nowości lub indywidualności, to taki wniosek może być skuteczny, a rejestracja – unieważniona.
Wzór przemysłowy może być chroniony przez maksymalnie 25 lat od zgłoszenia, z obowiązkiem opłacania przedłużenia ochrony co 5 lat.
Jeden produkt może być chroniony zarówno jako wzór użytkowy, jak i wzór przemysłowy.
Rozwiązanie o charakterze technicznym, czyli funkcjonalność, może zostać zarejestrowane jako wzór użytkowy, natomiast sam wygląd zewnętrzny – jako wzór przemysłowy.
Na przykład, w ekspresie do kawy, jego technologia może być chroniona wzorem użytkowym, a jego zewnętrzny wygląd – jako wzór przemysłowy.
Uzyskanie ochrony prawnej zarówno na wzór użytkowy, jak i przemysłowy niesie za sobą wiele zalet:
Zapytaj nas o ofertę na rejestrację wzorów!